تاریخچه

خنج دارای بیش از ۲۰۰۰ سال دیرینگی و ده‌ها اثر گرانسنگ باستانی از روزگارهخامنشی و ساسانی است. هُنگ در فارسی باستان به معنای گوشه و بیغولهبوده‌است. این نام در این موضوع بازتاب می‌یابد که خنج همواره دارایخانقاه‌ها و گوشه نشینان زیادی بوده‌است.

خنج دارای بیش از ۲۰۰۰ سال دیرینگی و ده‌ها اثر گرانسنگ باستانی از روزگارهخامنشی و ساسانی است. هُنگ در فارسی باستان به معنای گوشه و بیغولهبوده‌است. این نام در این موضوع بازتاب می‌یابد که خنج همواره دارایخانقاه‌ها و گوشه نشینان زیادی بوده‌است.
«ناحیه خنج» از قریه بغرد تا کورهپانزده فرسخ، و عرض آن از تنگ باد تا چاه مینا ۹ فرسخ است.  خنج را در اصل «خُنگ» یا «هُنگ» به ضم خاء و سکون نون کاففارسی به معنی کُنج و گوشه نوشته شده‌است. در قدیم شهر خنج دارای شش هزارخانه مسکونی بوده‌است. همچنین دارای مساجد، کاروانسرا، مدارس، حمام‌ها، عمارت خیریه بوده‌است. از صحن جامعش و گچ بری رواق آن توصیف زیادی شده‌است. خنج در حدود ۱ یا ۲ قرن پیش حدود ۲۰۰۰۰۰ نفر جمعیت داشته که متأسفانه این جمعیت در پی بیماریهایی که در نظر مردم آن زمان (دَردهِ) به معنای دردی مبهمکه در واقع همان سرخک امروزی است و عواملی از جمله جنگ‌ها و نا امنیها از۲۰۰۰۰۰ به ۲۰۰ نفر می‌رسد، تعداد انبوه گورستانهای بسیار قدیمی و قبرهاییکه فقط چند سنگ به دور آن قرار دارد گویای این موضوع می‌باشد،تعداد زیادی از این جمعیت که در صد زیادی از آنان کودکان و نوجوانانبوده‌اند بر اثر بیماری مذکور از جمعیت خنج کاسته شده و تعداد اندکی ازآنان به منظور دور شدن از جنگ و درگیری به چند کیلومتری جنوب مشهد نقل مکانکرده‌اند که امروزه ده کوچکی به نام خنج و با همان لهجه خنجی در آن جاقرار دارد.

بناهای زیر ازجمله بناهای ثبت شده در آثار باستانی استان فارس می‌باشد که قدمت آنها به قرن هفتم هجری می‌رسد:

مقبره شیخ حاجی محمد.

مقبره کاکا مخرالدین (واقع در مسجد کاکا فخر الدین).

مقبره شیخ شعیب خنجی.

مقبره شیخ عفیف الدین وشیخ قاضی حسن که در یک مکان هستند.

سر درمسجد جامع ساخته شده از سنگ و ملات آن زمان که الان به صورت دو ستون بزرگ و بلند در مسجد جامع قرار دارد.

منار دانیال که نیمی از آن طی سالهای اخیر فرو ریخته‌است و قدمت آن به بیش از ۸۰۰ سال نیز می‌رسد.

آتشکده محلچه (قبل از ورود اسلام).